اگرچه استخراج مستقیم اتریوم (ETH) با کارتهای گرافیک پس از رویداد «ادغام» و تغییر شبکه به سیستم اثبات سهام (PoS) رسماً به پایان رسیده است، اما این به معنای بلااستفاده شدن تجهیزات سختافزاری نیست. امروزه ریگهای ماینینگ و دانش فنی مرتبط با آنها، همچنان برای استخراج سایر ارزهای مبتنی بر اثبات کار (PoW) کاربرد دارند. در این راهنمای کامل، علاوه بر آموزش اصول ساخت و مدیریت ریگها، به بررسی بهترین گزینههای جایگزین اتریوم برای کسب درآمد در شرایط فعلی میپردازیم.
| قطعه / بخش | وظیفه و نکات کلیدی |
| کارت گرافیک (GPU) | مهمترین بخش دستگاه که وظیفه انجام محاسبات ماینینگ را بر عهده دارد. |
| منبع تغذیه (PSU) | تأمین برق پایدار و کافی برای قطعات؛ انتخاب توان مناسب برای این بخش حیاتی است. |
| مادربرد (Motherboard) | برد اصلی اتصالدهنده قطعات؛ باید دارای تعداد اسلات کافی برای کارتهای گرافیک باشد. |
| پردازنده (CPU) و رم | نقش مدیریتی دارند؛ معمولاً یک مدل پایه CPU و ۸ گیگابایت حافظه رم کافی است. |
| سیستم خنککننده و فریم | اسکلت نگهدارنده قطعات و فنها که وظیفه دفع گرمای زیاد تولید شده توسط GPUها را دارند. |
| حافظه ذخیرهسازی | جهت نصب سیستمعامل و نرمافزار ماینر؛ معمولاً از SSD یا فلش USB استفاده میشود. |
| نرمافزار ماینینگ | برنامههایی مانند T-Rex یا lolMiner که ریگ را به استخر متصل کرده و محاسبات را انجام میدهند. |
| کوینهای جایگزین | با توجه به توقف استخراج اتریوم، ارزهایی مانند اتریوم کلاسیک (ETC)، ریونکوین (RVN) و کاسپا (KAS) استخراج میشوند. |
| نگهداری و بهینهسازی | شامل نظارت بر دما، گردگیری منظم و انجام تنظیمات اورکلاک (Overclock) یا آندرولت (Undervolt) برای بهبود کارایی. |
پایان استخراج اتریوم: نگاهی به ادغام
اتریوم سالها بر اساس اثبات کار (Proof-of-Work – PoW) فعالیت میکرد. در این روش، ماینرها با قدرت محاسباتی سختافزار (مثل GPU)، معادلات پیچیده را حل کرده و شبکه را امن نگه میداشتند و پاداش میگرفتند. اما اتریوم به مکانیزم کارآمدتر اثبات سهام (PoS) مهاجرت کرد که در آن اعتبارسنجها (Validators) با سپردهگذاری اتریوم، امنیت را تأمین میکنند و دیگر نیازی به محاسبات سنگین نیست.
نقطه اوج این تغییر، رویداد «ادغام» (The Merge) در حدود سپتامبر ۲۰۲۲ بود. از آن زمان، استخراج مستقیم اتریوم با ریگهای کارت گرافیک متوقف شد.
به گفته سایت Investopedia:
“The Merge describes Ethereum’s switch from a proof-of-work (PoW) consensus mechanism to proof-of-stake (PoS), which was completed on Sept. 15, 2022. This transition eliminated the need for crypto miners to solve complex mathematical puzzles to validate transactions, effectively ending Ethereum mining and reducing the network’s energy consumption by over 99.9%.”
ترجمه فارسی: «ادغام (The Merge) به تغییر مکانیزم اجماع اتریوم از اثبات کار (PoW) به اثبات سهام (PoS) اشاره دارد که در ۱۵ سپتامبر ۲۰۲۲ تکمیل شد. این انتقال، نیاز به ماینرها برای حل پازلهای پیچیده ریاضی جهت تأیید تراکنشها را از بین برد و عملاً به استخراج اتریوم پایان داد که منجر به کاهش بیش از ۹۹.۹ درصدی مصرف انرژی شبکه شد.»
ریگ ماینینگ چیست؟
ریگ ماینینگ (Mining Rig) اساساً یک کامپیوتر سفارشیشده برای استخراج ارزهای دیجیتال است. وظیفهاش در شبکههای PoW، حل مسائل ریاضی (هش) با استفاده از قدرت پردازشی برای تأیید تراکنشها و دریافت پاداش بود.
این ریگها نقش محوری در راهنمای کامل استخراج اتریوم با استفاده از ریگ های ماینینگ داشتند (البته پیش از ادغام). امروزه این تجهیزات برای استخراج سایر کوینهای PoW استفاده میشوند.
اجزای اصلی ریگ ماینینگ
یک ریگ ماینینگ از قطعات مختلفی تشکیل شده است:
- کارت گرافیک (GPU – Graphics Processing Unit): مهمترین بخش؛ قدرت پردازشی آن محاسبات ماینینگ را انجام میدهد.
- مادربرد (Motherboard): برد اصلی اتصالدهنده تمام قطعات؛ باید اسلات کافی برای GPUها داشته باشد.
- پردازنده مرکزی (CPU – Central Processing Unit): نقش مدیریتی دارد؛ یک مدل پایه معمولاً کافی است.
- حافظه رم (RAM – Random Access Memory): حافظه موقت برای سیستمعامل و نرمافزار؛ معمولاً ۸ گیگابایت کافیست.
- منبع تغذیه (PSU – Power Supply Unit): تأمین برق پایدار و کافی، بهخصوص برای GPUهای پرمصرف؛ انتخاب توان مناسب حیاتی است.
- حافظه ذخیرهسازی: برای سیستمعامل و نرمافزار ماینر (SSD یا USB).
- فریم یا قاب ریگ: اسکلت نگهدارنده قطعات با جریان هوای مناسب.
- سیستم خنککننده: فنها و تهویه برای دفع گرمای زیاد GPUها.

مونتاژ ریگ ماینینگ: مراحل کلی
سرهم کردن ریگ نیازمند دقت بوده، اما با دنبال کردن این مراحل کلی امکانپذیر است:
- آمادهسازی: CPU و RAM را روی مادربرد نصب کرده و مادربرد را روی فریم محکم کنید.
- نصب PSU و GPU: منبع تغذیه را نصب کنید (کابل برق اصلی را وصل نکنید). کارت(های) گرافیک را با استفاده از اسلاتها یا رایزر کارت (Riser Cards) روی فریم نصب کنید.
- اتصالات: حافظه ذخیرهسازی (SSD/USB) را وصل کنید. کابلهای برق PSU را با دقت به مادربرد، CPU، GPU(ها) و رایزرها متصل کنید.
- بررسی نهایی: قبل از روشن کردن، تمام اتصالات را چک کنید تا شل نباشند و مسیر درستی داشته باشند.

نرمافزار و راهاندازی اولیه
پس از مونتاژ سختافزار، نوبت به نصب نرمافزار میرسد:
- نصب سیستمعامل و درایور: یک سیستمعامل (مثل Windows یا سیستمعاملهای مخصوص ماینینگ مانند HiveOS) روی حافظه ذخیرهسازی نصب کنید. سپس آخرین درایورهای سازگار کارت گرافیک (GPU) را نصب کنید؛ این برای عملکرد صحیح کارتها ضروری است.
- نصب و پیکربندی نرمافزار ماینینگ: نرمافزار ماینینگ مانند T-Rex, lolMiner و… را متناسب با کارت گرافیک و کوین انتخابی نصب کنید. این نرمافزار ریگ شما را به استخر متصل کرده و محاسبات را انجام میدهد. در تنظیمات آن، آدرس کیف پول و اطلاعات اتصال به استخر استخراج (Mining Pool) را وارد کنید.

انتخاب کوین جایگزین برای استخراج
با توجه به عدم امکان استخراج ETH با GPU، باید کوینهای جایگزین را انتخاب کنید. گزینههای PoW قابل استخراج با GPU همچنان زیاد هستند، مانند اتریوم کلاسیک (Ethereum Classic – ETC)، ریونکوین (Ravencoin – RVN)، ارگو (Ergo – ERG) و کاسپا (Kaspa – KAS).
برای انتخاب بهترین گزینه، به این عوامل توجه کنید:
- سودآوری: با استفاده از ماشینحسابهای آنلاین (مانند WhatToMine) و با وارد کردن مشخصات ریگ و هزینه برق، سودآوری لحظهای کوینهای مختلف را بررسی کنید.
- الگوریتم: مطمئن شوید GPU و نرمافزار شما از الگوریتم هش کوین مورد نظر (مثل Ethash, KawPoW) پشتیبانی میکنند.
- سازگاری و تحلیل بازار: از پایداری نرمافزار و شبکه کوین مطمئن شوید. برخی به پتانسیل بلندمدت و تحلیلهای بازار نیز توجه دارند. مثلاً، پیگیری اخباری چون پیش بینی جاستین سان از قیمت ترون برای برخی نشاندهنده اهمیت تحلیل در این بازار پرنوسان است، حتی اگر مستقیماً به کوین استخراجی مربوط نباشد. انتخاب کوین نیازمند تحقیق مداوم است.

پیوستن به استخر استخراج
برای اکثر ماینرها، استخراج انفرادی به دلیل سختی بالای شبکهها و شانس کم یافتن بلاک، عملی نیست. بهترین راه پیوستن به یک استخر استخراج (Mining Pool) است. استخر، قدرت محاسباتی ماینرهای عضو را ترکیب کرده و شانس یافتن بلاک را به شدت افزایش میدهد.
پاداش بلاکهای یافتشده (پس از کسر کارمزد استخر) بین اعضا بر اساس میزان مشارکت تقسیم میشود. این باعث درآمدی پایدارتر و قابل پیشبینیتر میگردد. هنگام انتخاب استخر به کارمزد، حداقل پرداخت، پایداری و موقعیت سرورها توجه کنید.
مدیریت، نگهداری و بهینهسازی ریگ
برای عملکرد پایدار و طول عمر ریگ، مدیریت و نگهداری منظم ضروری است:
- نظارت: دمای GPU، سرعت فنها، هشریت و پایداری سیستم را مرتباً چک کنید.
- مراقبت فیزیکی: از خنکسازی مناسب و جریان هوای کافی اطمینان حاصل کنید. گرد و غبار را به طور منظم از روی قطعات پاک کنید تا از افزایش دما جلوگیری شود.
- بهروزرسانی نرمافزار: سیستمعامل، درایورها و نرمافزار ماینینگ را برای بهبود عملکرد و امنیت، بهروز نگه دارید.
- بهینهسازی: با تنظیم دقیق، کارایی را بالا ببرید. اورکلاکینگ (Overclocking) هشریت را افزایش میدهد و آندرولتینگ (Undervolting) مصرف برق و گرما را کم میکند. یافتن تعادل بهینه نیاز به آزمون و خطا دارد.

نتیجهگیری
همانطور که دیدیم، با وجود پایان استخراج اتریوم با GPU پس از ادغام، ریگهای ماینینگ و دانش مرتبط با آنها همچنان برای استخراج سایر کوینهای PoW کاربرد دارند. در این راهنما، اصول ساخت، راهاندازی، مدیریت و ملاحظات اقتصادی این فرایند را مرور کردیم.
امیدواریم این راهنمای کامل استخراج اتریوم با استفاده از ریگ های ماینینگ، با نگاهی بهروز، درک روشنی از این فناوری و چالشهای آن در شرایط فعلی به شما داده باشد. ورود به این عرصه نیازمند تحقیق، صبر و تصمیمگیری آگاهانه است. پیش از هر اقدامی، شرایط و ریسکها را به دقت بسنجید.
سوالات متداول
آیا هنوز امکان استخراج مستقیم اتریوم (ETH) با ریگ کارت گرافیک وجود دارد؟
خیر، پس از رویداد «ادغام» و انتقال اتریوم به سیستم اثبات سهام (PoS)، استخراج مستقیم اتریوم با کارتهای گرافیک متوقف شده است. در حال حاضر اعتبارسنجها جایگزین ماینرها شدهاند.
مهمترین قطعات سختافزاری برای ساخت یک ریگ ماینینگ چیست؟
کارت گرافیک (GPU) مهمترین بخش است که محاسبات را انجام میدهد. علاوه بر آن، انتخاب منبع تغذیه (PSU) مناسب برای تأمین برق پایدار و مادربردی که اسلات کافی داشته باشد، حیاتی است.
چرا پیوستن به استخر استخراج (Mining Pool) بهتر از استخراج انفرادی است؟
استخراج انفرادی به دلیل سختی شبکه و شانس کم پیدا کردن بلاک معمولاً عملی نیست. استخرها قدرت پردازشی ماینرها را ترکیب میکنند که باعث میشود شانس یافتن بلاک بیشتر شده و درآمدی پایدارتر و قابل پیشبینیتر حاصل شود.
چگونه میتوان کارایی و عمر ریگ ماینینگ را افزایش داد؟
برای بهینهسازی میتوان از اورکلاکینگ (برای افزایش هشریت) و آندرولتینگ (برای کاهش مصرف برق و گرما) استفاده کرد. همچنین گردگیری منظم قطعات و نظارت مداوم بر دمای دستگاه و سرعت فنها برای حفظ سلامت ریگ ضروری است.



