بیشتر ضررهای میلیوندلاری در بازار کریپتو به دلیل ترکیبی از عدم دانش کافی، تصمیمهای احساسی، مدیریت ریسک ضعیف، اعتماد بیپشتوانه به سیگنالهای شبکههای اجتماعی، تمرکز بیش از حد روی یک دارایی و عدم رعایت امنیت حسابها و صرافیها رخ میدهد؛ طبق گزارش Chainalysis در سال ۲۰۲۴، بیش از ۲.۲ میلیارد دلار از طریق حملات سایبری و هک از دست رفت و گروههای وابسته به کرهشمالی نیز مسئول نزدیک به ۱.۳ میلیارد دلار از این خسارات بودند.
ردیف | عنوان اشتباه | توضیح مختصر |
---|---|---|
۱ | کمبود دانش و تجربه | نداشتن آگاهی از مفاهیم پایهای مانند حد ضرر، تحلیل تکنیکال و فاندامنتال. |
۲ | تأثیر احساسات بر معاملات | واکنشهای هیجانی مانند ترس یا طمع باعث تصمیمات اشتباه میشوند. |
۳ | تکیه به سیگنالهای دیگران | پیروی کورکورانه از سیگنالهای منتشر شده در شبکههای اجتماعی. |
۴ | نادیده گرفتن تحلیل تکنیکال و فاندامنتال | تحلیل ناقص یا یکجانبه بازار بدون درک جامع از عوامل مختلف. |
۵ | سرمایهگذاری بیش از حد در یک دارایی | تمرکز کامل روی یک ارز و نداشتن تنوع در پرتفوی سرمایهگذاری. |
۶ | نادیده گرفتن مدیریت ریسک | عدم تعیین حد ضرر و استفاده از اهرمهای بالا بدون کنترل ریسک. |
۷ | انتخاب صرافی نامناسب | ترید در صرافیهای ناامن و با نقدینگی پایین یا سابقه منفی. |
۸ | بیتوجهی به امنیت حساب | عدم استفاده از احراز هویت دو عاملی و رمزهای ضعیف. |
۹ | ترید بیش از حد (Overtrading) | انجام معاملات مکرر و بدون برنامه که منجر به ضررهای انباشته میشود. |
۱۰ | دنبال کردن روندهای مقطعی (FOMO) | ورود عجولانه به بازار در پی ترس از جاماندن از سودهای سریع. |
10 اشتباه رایج تریدرهای تازهکار
مسیر تبدیل شدن به یک تریدر با تجربه نیاز به چندین سال تمرکز و استمرار دارد. خیلی از تریدرها این مسئله را از یاد میبرند. به همین دلیل هم هربار ضرر و زیانهای بالایی را تجربه میکنند. برای رسیدن به لیست اشتباهات رایج تریدرهای تازهکار لازم است عواملی که سبب اشتباهات تریدرهای تازهکار میشوند را مورد بررسی قرار دهیم. این عوامل عبارتند از:
1.کمبود دانش و تجربه
تریدرهای تازهکار اغلب بدون درک مفاهیم پایهای مانند سیستم عرضه و تقاضا، کارمزد شبکههای بلاکچین یا تحلیل بازار وارد دنیای ترید میشوند؛ درنتیجه ناآشنایی با اصطلاحاتی مثل «حد ضرر» یا «نقدینگی» آنها را در برابر تصمیمهای نادرست آسیبپذیر میکند. برای مثال، بسیاری از تازهکارها در نوسانات 20 درصدی بیتکوین در سال 2024 بصورت وحشتزده ارزهای خود را فروختند؛ غافل از اینکه چنین نوساناتی در بازار کریپتو اتفاق معمولی است. تریدرهای حرفهای اما همواره طبق قوانین و حدضررهایی که دارند، با بازار پیش میروند.
کمبود دانش و تجربه در تریدرهای تازهکار منجر به اعتماد به منابع غیرمعتبر یا تصمیمگیریهای شتابزده میشود. اگر میخواهید حرفهای شوید، باید زمان کافی برای یادگیری مفاهیم پایه، مانند نحوه کار بلاکچین، خواندن نمودارهای شمعی یا درک ارزش بازار، اختصاص دهید. بدون دانش پایهای محکم، حتی خوششانسترین تریدرها هم در بلندمدت شکست میخورند. مطالعه منابع معتبر و تمرین در حسابهای دمو، اولین گام برای کاهش این خطاها است.
2.تأثیر احساسات بر معاملات
احساسات بزرگترین دشمن تریدرهای تازهکار هستند. ترس از ضرر میتواند به فروش زودهنگام در کف قیمتی منجر شود، در حالی که طمع در خرید و فروش شما را به خرید در اوج قیمت هدایت میکند. برای مثال، پس از پامپ شیبا اینو در اکتبر 2021، بسیاری از تریدرهای تازهکار در قیمت 0.00008 دلار این ارز راخریدند و امیدوار بودند با توجه به روند صعودی بازار به سود بادآوردهای برسند؛ اما با سقوط قیمت این ارز تا سطح 0.00002 دلار ضرر سنگینی را متحمل شدند.
اگر میخواهید از اشتباه رایج تریدرهای تازهکار خلاص شوید، باید روی احساسات خود کنترل کامل داشته باشید. کنترل احساسات نیازمند تمرین و انضباط است. شما باید از تصمیمگیری در لحظات هیجانی بازار، مانند اخبار ناگهانی یا نوسانات شدید، اجتناب کنید. تدوین یک استراتژی معاملاتی مشخص و پایبندی به آن، حتی در شرایط پراسترس، میتواند از انتخابهای احساسی جلوگیری کند. یادداشتبرداری از معاملات و مرور دلایل تصمیمها نیز به شما کمک میکند الگوهای احساسی خود را شناسایی کنید.
3.تکیه بیش از حد به سیگنالهای دیگران
بسیاری از تریدرهای تازهکار به سیگنالهای معاملاتی ارائه شده در کانالهای تلگرامی، اینستاگرامی یا گروههای واتساپ وابسته میشوند. این سیگنالها اغلب توسط افراد غیرحرفهای و با نیت پامپ و دامپ منتشر میشوند. گزارش CoinMarketCap در سال 2024 نشان داد که 70% سیگنالهای شبکههای اجتماعی غیرمعتبر بوده و یا دستکاری شده بودند؛ این موضوع ضررهای سنگینی را برای تریدرهای تازهکار به دنبال داشت.
در ترید ارزهای دیجیتال باید تحلیل شخصی خودتان را در اولویت قرار دهید. ابزارهایی مانند TradingView برای تحلیل تکنیکال یا CoinGecko برای بررسی دادههای فاندامنتال میتوانند تصمیمگیری آگاهانه شما را تقویت کنند. اگرچه سیگنالها ممکن است گاهی مفید باشند، اما باید آنها را با تحلیل خودتان تأیید کنید. وابستگی به دیگران سود شما را کاهش داده و استقلال مالیتان را به خطر میاندازد. در مقاله «بهترین استراتژی برای ترید روزانه»، دربارهی استراتژیهای مختلف صحبت کردهایم. خواندن این متن هم میتواند به شما در تشخیص مسیر صحیح کمک کند.
4.نادیده گرفتن تحلیل تکنیکال و فاندامنتال
تریدرهای تازهکار اغلب فقط یک جانبه بازار را تحلیل میکنند؛ مثلاً تحلیلهایشان فقط وابسته به روندهای تکنیکال است و توجهی به بحثهای فاندامنتال ندارند. در حالت برعکس هم فقط اخبار پروژهها را پیگیری میکنند و روی تحلیل تکنیکال تسلط کاملی ندارند. این نادیده گرفتن فاندامنتال یا تکنیکال میتواند به سرمایهگذاری در پروژههای ضعیف یا خرید در زمانهای نامناسب منجر شود. برای مثال، توکنهای بدون پشتوانه در بول ران 2023 بسیاری از تریدرها را فریب دادند و با سقوط 90 درصدی ارزش آنها، ضررهای هنگفتی به بار آوردند.
تحلیل تکنیکال و فاندامنتال مکمل یکدیگرند. شما باید از اندیکاتورهایی مانند RSI یا MACD برای شناسایی روندها و از منابع خبری معتبر مثل CoinDesk برای ارزیابی پروژهها استفاده کنید. یادگیری و تسلط روی این ابزارها زمانبر است؛ اما سرمایهگذاری در آموزش تحلیل، از ضررهای احتمالی بعدی جلوگیری میکند. توجه داشته باشید که بدون تحلیل، ترید شما به قمار تبدیل میشود.
اگر به دنبال منابعی برای دنبال کردن اخبار مربوط به ارزهای دیجیتال هستید، سری به مقالهی «بهترین سایتها برای ترید ارز دیجیتال» بزنید.
5.سرمایهگذاری بیش از حد در یک دارایی
تمرکز بیش از حد روی یک ارز دیجیتال، مانند اختصاص کل سرمایه به اتریوم، ریسک بالایی دارد. اگر آن ارز سقوط کند، کل پرتفوی شما نابود میشود. نمونه بارز این اشتباه، سقوط توکن لونا (LUNA) در می 2022 بود که سرمایه بسیاری از تریدرهای تازهکار را به صفر رساند، زیرا آنها تمام داراییشان را روی این پروژه متمرکز کرده بودند.
تنوعبخشی به پرتفوی، ریسک فعالیت در بازار ارزهای دیجیتال را کاهش میدهد. شما باید سرمایهتان را بین چندین ارز با پشتوانه قوی (مانند بیتکوین، اتریوم و استیبلکوینهایی مثل تتر) و حتی داراییهای غیرکریپتویی تقسیم کنید. این استراتژی نهتنها ضررهای احتمالی را محدود میکند، بلکه انعطافپذیری شما را در برابر نوسانات بازار افزایش میدهد.
نکته بعدی اینکه علاوه بر ترید ارزهای دیجیتال، سراغ سرمایهگذاریهای بلندمدت، مشارکت در استخرهای نقدینگی، استیکینگ ارزهای دیجیتال و… نیز بروید. خیلی وقتها از روشهای دیگر هم میتوانید به فکر درآمدزایی باشید.
6.نادیده گرفتن مدیریت ریسک
مهمترین اشتباه رایج تریدرهای تازهکار نادیده گرفتن مدیریت ریسک است. عدم استفاده از تکنیکهایی مانند تعیین حد ضرر (Stop Loss) یا سرمایهگذاری بیش از توان مالی، از اشتباهات رایج معاملهگری است. بسیاری از تازهکارها بدون در نظر گرفتن احتمال ضرر کل سرمایهشان را در یک معامله ریسک میکنند. این رویکرد بهویژه در بازار پرنوسان کریپتو میتواند به از دست رفتن سریع سرمایه منجر شود.
مدیریت ریسک باید در قلب استراتژی شما باشد. اگر میخواهید حرفهای شوید، باید حجم معاملات را به 1 تا 2 درصد از کل سرمایه محدود کنید، حد ضرر تنظیم کنید و از اهرمهای بالا (Leverage) اجتناب کنید. برای مثال، تنظیم حد ضرر 5 درصد در هر معامله میتواند از ضررهای بزرگ جلوگیری کند. این اصول ساده، سرمایه شما را در برابر نوسانات غیرمنتظره محافظت میکنند.
نکته بعدی اینکه در سرمایهگذاریهای بلندمدت یا ترید حد سود هم داشته باشید. یعنی مشخص کنید که دقیقاً در چه درصدی از سود میخواهید از بازار خارج شوید. فراموش نکنید تا زمانی که از بازار بیرون نیامدهاید، عملاً سودی هم نکردهاید.
اشتباهات رایج در انتخاب صرافی و امنیت
در ادامه مبحث اشتباهات رایج تریدرهای تازهکار، میتوان به اشتباه در زمینه انتخاب صرافی و امنیت هم اشاره کرد. در این بخش از مقاله به بررسی این مورد خواهیم پرداخت.
7.انتخاب صرافی نامناسب؛ اشتباه پرتکرار تریدرهای تازهکار
تریدرهای تازهکار گاهی وقتها صرافیهای ناامن، با نقدینگی کم و یا غیرمعتبر را انتخاب میکنند. دلیل این انتخاب هم ممکن است وعدههایی مثل بونوس اولیه باشد؛ یا اینکه بخواهند با عضویت در یک صرافی خاص از کانالهای ترید سیگنال رایگان بگیرند.
صرافیهای ضعیف همواره در خطر هک شدن هستند؛ همچنین ممکن است نقدینگی کافی برای برداشتهای بزرگ را نداشته باشند و یا حتی کلاهبرداری کنند. هک صرافی Mt. Gox در سال 2014 نمونهای تاریخی است که سرمایه صدها هزار کاربر را نابود کرد. به همین دلیل یافتن بهترین صرافیها برای ترید ارزهای دیجیتال اهمیت زیادی دارد. قبلاً در مقاله «بهترین صرافی خارجی بدون احراز هویت» به معرفی سایتهایی پرداختهایم که میتوانید تا حد خوبی به آنها اعتماد کنید.
برای انتخاب صرافی، باید معیارهایی مانند امنیت (داشتن ذخیرهسازی سرد و احراز هویت دو مرحلهای)، نقدینگی بالا، کارمزدهای معقول و پشتیبانی شبانهروزی را بررسی کنید. همچنین تحقیق کافی درباره نظرات کاربران و سابقه صرافی، از انتخابهای پرریسک جلوگیری میکند. صرافی مناسب، پایهای برای ترید امن و موفق است.
8.بیتوجهی به امنیت حساب کاربری
عدم استفاده از احراز هویت دو عاملی (2FA) یا نگهداری داراییها در کیف پول صرافی، حساب شما را در معرض هکهای اینترنتی قرار میدهد. متاسفانه بسیاری از تازهکارهای ارز دیجیتال رمزهای سادهای برای حسابهای خود انتخاب میکنند؛ و میلی هم به استفاده از احراز هویت دو عاملی ندارند. این اشتباه رایج تریدرهای تازهکار مسیر را برای هکرها باز میکند.
برای تامین امنیت حساب، باید از احراز هویت 2FA استفاده کنید. برای مثال میتوانید از طریق اپلیکیشنهایی مثل Google Authenticator این کار را انجام دهید. (برای آشنایی با روشهای فعالسازی احراز هویت دو عاملی مقاله «چطور 2AF صرافیها را فعال کنیم؟» را بخوانید.)
همچنین. بررسی منظم فعالیتهای حساب، استفاده از رمزهای پیچیده و اجتناب از لینکهای مشکوک، امنیت شما را تضمین میکند. دقت داشته باشید که بیتوجهی به این نکات، سرمایهتان را در معرض خطر جدی قرار میدهد.
نکته بعدی اینکه اگر میخواهید داراییهای مالی را برای بلندمدت نگه دارید، بهتر است آنها را به یک کیف پول مطمئن مثل متامسک یا حتی کیف پولهای سختافزاری مثل ترزور انتقال دهید.
اشتباهات رایج در استراتژی و رفتار معاملاتی
یکی دیگر از مواردی که در ادامه مبحث اشتباهات رایج تریدرهای تازهکار میتوان به آن اشاره کرد، اشتباه در استراتژی و رفتار معاملاتی است. در ادامه برخی از این اشتباهات را مرور میکنیم.
9.ترید بیش از حد (Overtrading)
ترید بیش از حد یا اورتریدینگ، یعنی انجام معاملات مکرر بدون استراتژی مشخص، یکی از بزرگترین اشتباهات تریدرهای تازهکار است. بسیاری از تریدرها تصور میکنند هر نوسان کوچک فرصتی برای کسب سود است؛ اما این شکل از ترید باعث افزایش کارمزدهای پرداختی شده و ضررها را انباشته میکند. برای مثال، کارمزد 0.2 درصد صرافی در معاملات مکرر میتواند سود شما را بهسرعت کاهش دهد. نکته دیگر اینکه وقتی تعداد تریدها را بالا میبرید، امکان خطایتان هم بالا میرود. در نتیجه ممکن است خیلی وقتها حد ضررتان هم فعال شود و حتی به سود در نظر گرفته شده هم نرسید.
برای حرفهای بودن باید تعداد معاملات خود را محدود کنید و فقط بر اساس تحلیل و استراتژی وارد بازار شوید. داشتن یک برنامه معاملاتی مشخص، با نقاط ورود و خروج تعریف شده، از اورتریدینگ جلوگیری میکند. صبوری برای فرصتهای مناسب و اجتناب از معاملات احساسی، کلید حفظ سرمایه و افزایش سودآوری است.
10.دنبال کردن روندهای مقطعی (FOMO)
ترس از جا ماندن (FOMO) باعث میشود تریدرهای تازهکار در اوج قیمتها خرید کنند. نمونه بارز، پامپ دوجکوین در می 2021 بود که بسیاری در قیمت 0.7 دلار تازه وارد بازار شوند و این میم کوین را خریدند و با سقوط به 0.1 دلار ضررهای سنگینی کردند. این رفتار ناشی از هیجانات بازار، اخبار یا تبلیغات شبکههای اجتماعی است.
اگر میخواهید حرفهای باشید، باید از تصمیمگیری بر اساس هیجانات بازار پرهیز کنید. تحلیل منطقی و انتظار برای اصلاح قیمتها، از خرید در اوج جلوگیری میکند. تدوین استراتژی مبتنی بر دادهها و پایبندی به آن، شما را از دام FOMO نجات میدهد. صبر و انضباط، همواره سودهای پایدارتری به همراه دارند.
در رابطه با نحوه تصمیم گیری تریدر ها در وبسایت axi.com آمده است که :
Traders need to think about what they really want to get from trading and then work out how to get it. Consider the amount of time available to dedicate to trading, the types of trades to pursue (e.g. high volume, low profit), and whether the level of knowledge is sufficient or if more time is needed on education.
معاملهگران باید در مورد آنچه واقعاً از معاملهگری میخواهند فکر کنند و سپس نحوهی دستیابی به آن را بررسی کنند. میزان زمان موجود برای اختصاص دادن به معامله، انواع معاملاتی که باید دنبال کنند (مثلاً حجم بالا، سود کم) و اینکه آیا سطح دانش کافی است یا به زمان بیشتری برای آموزش نیاز است را در نظر بگیرید.
راهکارهای اجتناب از اشتباهات تریدرهای تازهکار
هدف بخش اول مقاله آشنایی با اشتباهات رایج تریدرها بود؛ اما چطور میتوانیم جلوی این اشتباهات را بگیریم و آنها را به حداقل برسانیم؟ در ادامه به این بحث میپردازیم:
1)آموزش و مطالعه مستمر
یادگیری مستمر، ستون موفقیت در ترید است. شما باید مفاهیم پایهای مانند بلاکچین، عرضه و تقاضا و تحلیل بازار را درک کنید و سپس سراغ یادگیری موضوعات پیشرفتهتر مانند تسلط بر اندیکاتورهای تکنیکال یا ارزیابی پروژهها بروید. منابع معتبری مانند کتاب «Trading in the Zone» از مارک داگلاس یا پلتفرمهای آموزشی مثل Binance Academy میتوانند راهنمای شما باشند.
علاوه بر این، دنبال کردن اخبار بازار از منابع معتبر مانند CoinDesk یا The Block امری ضروری است. برای حرفهای بودن باید حداقل چند ساعت در هفته به مطالعه و تمرین اختصاص دهید. این سرمایهگذاری در دانش، از اشتباهات پرهزینه جلوگیری میکند و اعتمادبهنفس شما را برای تصمیمگیریهای مستقل افزایش میدهد.
2)تدوین استراتژی معاملاتی شخصیسازی شده
یک استراتژی معاملاتی مشخص، اشتباهات را به حداقل میرساند. این استراتژی باید شامل نقاط ورود و خروج، مدیریت ریسک و اهداف کسب سود باشد. برای مثال، استراتژی میانگینگیری هزینه (DCA) بهویژه در بازارهای پرنوسان میتواند برای خرید تدریجی بیتکوین در قیمتهای مختلف مناسب باشد.
قبل از اینکه سراغ بازار اصلی بروید، بهتر است استراتژی خود را در حسابهای دمو تست کنید و آن را با شرایط بازار بهروز نگه دارید. همچنین نوشتن برنامه معاملاتی و مرور آن قبل از هر ترید، انضباط را تقویت میکند. این رویکرد از تصمیمگیریهای شتابزده جلوگیری میکند و شانس موفقیت شما را افزایش میدهد.
3)مدیریت احساسات و انضباط
کنترل احساسات، تریدرهای موفق را از تازهکارها متمایز میکند. تکنیکهایی مانند مدیتیشن، تنفس عمیق یا یادداشتبرداری از معاملات میتوانند ترس و طمع را مهار کنند. شما باید قبل از هر معامله، دلایل منطقی تصمیمتان را بررسی کنید و از ورود به معاملات احساسی اجتناب کنید.
انضباط در پایبندی به استراتژی نیز حیاتی است. اگر حد ضرر شما 5 درصد است، نباید آن را نادیده بگیرید، حتی اگر بازار امیدوارکننده به نظر برسد. شما میتوانید با مرور اشتباهات گذشته و تمرین مداوم، انضباط خود را تقویت کنید. این رویکرد شما را به تریدری حرفهای و پایدار تبدیل میکند.
سخن آخر
تریدرهای تازهکار به دلیل کمبود دانش، تصمیمگیریهای احساسی، مدیریت ضعیف سرمایه و انتخابهای نادرست، اغلب با ضررهای سنگین مواجه میشوند. اشتباهاتی مانند تکیه به سیگنالهای غیرمعتبر، نادیده گرفتن تحلیلها، ترید بیش از حد و دنبال کردن FOMO میتوانند سرمایه شما را به خطر بیندازند. در مقابل، آموزش مستمر، تدوین استراتژی معاملاتی، مدیریت ریسک و انتخاب صرافیهای امن، میتوانند شما را از این تلههای معامله گری نجات دهند. در این مقاله دربارهی اشتباه رایج تریدرهای تازهکار صحبت کردیم. اگر سوال دیگری دارید، در کامنتها پاسخگوی شما هستیم.
سوالات متداول
- 1.آیا تریدرهای تازهکار باید از رباتهای معاملاتی استفاده کنند؟
رباتهای معاملاتی برای تازهکارها مناسب نیستند؛ زیرا نیاز به تنظیم دقیق و درک عمیق بازار دارند. استفاده نادرست میتواند به ضررهای سنگین منجر شود. نکته دیگر اینکه سیگنالهای تولیدی رباتهای معاملاتی همیشه معتبر نیستند؛ در نتیجه اگر خودتان نتوانید سیگنالهای آنها را تحلیل کنید، به مشکل میخورید.
- 2.آیا سرمایهگذاری در میمکوینها برای تریدرهای تازهکار ایده خوبی است؟
میمکوینها (مانند دوجکوین یا شیبا اینو) به دلیل نوسانات شدید و ریسک بالا برای تازهکارها مناسب نیستند. شما بهتر است روی ارزهای باثبات مانند بیتکوین، کاردانو، ترون یا اتریوم تمرکز کنید. اگر قصد سرمایهگذاری روی میم کوینها را دارید، فقط بخش کوچکی از سرمایه (کمتر از 5 درصد) را به میمکوینها اختصاص دهید.
- 3.چگونه میتوانم سیگنالهای معاملاتی معتبر را از غیرمعتبر تشخیص دهم؟
سیگنالهای معتبر معمولاً از تحلیلگران شناخته شده یا پلتفرمهای شفاف مانند TradingView ارائه شده و با دادههای تکنیکال و فاندامنتال پشتیبانی میشوند. برای یافتن سیگنالهای معتبر باید منبع را بررسی کنید؛ سپس هر سیگنال را با تحلیل خودتان تأیید نمایید. سیگنالهایی که سودهای بادآوردهای را وعده میدهند، اغلب غیرمعتبرند.
- 4.آیا ترید روزانه برای تریدرهای تازهکار مناسب است؟
ترید روزانه به دلیل نیاز به تحلیل سریع، تجربه و زمان زیاد، برای تازهکارها پرریسک است. در ابتدا بهتر است با استراتژیهای بلندمدت، مانند هولد یا DCA شروع کنید تا با بازار آشنا شوید و سپس به ترید روزانه بپردازید.