شاید شما بلاکچین را با ارزهای رمز نگاری شده مانند بیت کوین، اتریوم و سایر ارزهایی که از این فناوری استفاده می کنند بشناسید اما لازم است بدانید که Blockchain قبل از بیت کوین با اهدافی به غیر از ارزهای دیجیتال اختراع شده بود که در ادامه به برخی از این موارد خواهیم پرداخت.
فناوری بلاکچین برای اولین بار در سال 1991 توسط گروهی از پژوهشگران مطرح شد؛ بلاکچین متشکل از بلاکهایی می باشد که به صورت زنجیر وار در امتداد هم قرار داشته و شامل اطلاعاتی می باشند.بلاکچین با هدف زمان بندی و ثبت اسناد دیجیتال به وجو آمد و امکان دستکاری و تغییر جزئیات در قرار دادها و اسناد را از میان برد.یکی دیگر از اهداف بلاکچین که در ارزهای دیجیتال مانند بیت کوین شاهد آن هستیم تمرکززدایی می باشد, به این معنی که دو شخص به صورت مستقیم به تبادل می پردازند و هیچ ارگان دولتی یا خصوصی در این امر دخالت ندارد؛ البته Blockchain به صورت سازمانی هم قابل اجرا می باشد و یک سازمان می تواند اهداف خود را با فناوری بلاکچین پیاده سازی و اجرای کند ولی این امر با هدف اصلی بلاکچین مغایرت دارد.
عملکرد بلاکچین چگونه می باشد
همانطور که در قبل اشاره کردیم Blockchain از دوبخش ( block) و ( chain) به معنی بلوک و زنجیره می باشد تشکیل شده است که این بلوک ها قابلیت ذخیره سازی هر نوع داده ای از مشخصات فردی یک شخص گرفته تا جزئیات شبکه های مالی همچون اتریوم و بیت کوین را دارا می باشد.
بلوک ها در بلاکچین دارای سه بخش هستند که این سه بخش شامل داده ها، هش بلاک و هش بلاک قبلی می باشد .
داده هایی که روی هر بلوک ذخیره می شود به نوع Blockchain و کاربرد آن بستگی دارد.
هش بلوک در بلاکچین بیت کوین مانند یک سیستم امنیتی عمل می کند و مانند اثر انگشت برای هر بلوک منحصر به فرد می باشد؛ زمانی که یک بلوک جدید تولید می شود هش بلوک قبلی در بلاک جدید نیز موجود می باشد و اگر کسی به شبکه بلاکچین نفوذ کرده و هش بلاک را تغییر دهد به دلیل اینکه هش فعلی با هشی که در بلاک جدید ذخیره شده است مطالبقت ندارد کل بلوک های بعد آن نا معتبر خواهد شد و لازم است که هش هر بلوک تغییر داده شود.
اما با پیشرفت فناوری و وجود کامپیوتر های پیشرفته محاسبه صد ها هزار هش در ثانیه میسر می باشد از این رو تنها هش نمی تواند امنیت بلاکچین را تامین کند، شبکه بلاکچین بیت کوین با استفاده اثبات انجام کار یا استخراج با کند کردن فرایند تولید یک بلوک که تقریبا 10 دقیقه می باشد و پایدار نگه داشتن این وضعیت تا حد زیادی این مشکل را برطرف کرده لذا اگر یک بلوک دستکاری شود تولید بلوک بعدی 10 دقیقه زمان می برد و اگر بخواهد برای تمام بلوک ها این مقدار زمان صرف شود تقربا دستکاری و هک شبکه بلوک ها غیر ممکن خواهد شد.
کاربرد های بلاکچین
یکی از مهم ترین و مشهود ترین کاربرد های بلاکچین بیت کوین و دیگر رمزارز ها که از شبکه بلاکچین استفاده می کنند می باشد.
بلاکچین بیت کوین این قابلیت را دارد تا از تقلب و تراکنش های تکراری و همچنین برگشت پول جلوگیری کند.
بلاکچین علاوه بر بیت کوین چه کاربرد های دیگری دارد؟
- تقلب در انتخابات مسئله ای است که بسیار حائز اهمیت می باشد و با فناوری بلاکچین می تواند تا حد زیادی جلوی آن را گرفت و یک انتخابات سالم برگذار کرد.
- ثبت اطلاعات محصولات ارسالی کارخانه ها و شرکت ها برای مشتریان خود در طی مسیر را می توان یکی دیگر از کاربرد های Blockchain دانست که این کار باعث افزایش اعتماد وتضمینی بر اصالت و کیفیت کالا می باشد.
- شما با استفاده از فناوری Blockchain می توانید دارایی هایتان را به توکن تبدیل کرده و به صورت سهام هایی با قابلیت انتقال به فروش برسانید.
- یکی دیگر از کاربرد های بلاکچین جایگزینی قرارداد های هوشمند با قرارداد های سنتی می باشد.اگر بخواهیم توضیح کلی و مختصری در مورد قرارداد های هوشمند بدهیم؛ قرارداد هوشمند قراردادی است که به صورت اتوماتیک شرایط ، ضوابط و مفاد یک قرارداد را برسی کرده و در هرمرحله دستور لغو و یا ادامه قرارداد را صادر میکند.اگر بخواهیم یک کاربرد این فناوری در ارزهای رمزنگاری شده را مثال بزنیم می توانیم از قرارداد های هوشمند اتریوم یاد کنیم.
- هویت سنجی از طریق Blockchain یکی دیگر از کاربرد های آن می باشد .دولت ها یا سازمان ها می توانند با استفاده از این فناوری اطلاعت هویتی شهروندان خود را ثب کرده و خطر هک و از بیت رفتن اطلاعات را کاهش و یا از بین ببرند.
- گستردگی فناوری بلاکچین علوم پزشکی و سلامت را هم در بر می گیرد؛ پژوهشکران و پزشکان می توانند با ثبت اطلاعات پزشکی بر روی Blockchain و اشتراک گذاری آن برای پزشکان دیگر در امنیت کامل به تبادل اطلاعات بپردازند.این کار باعث می شود تا از انجام تحقیق بر روی پروژه های تکراری در سراسر جهان خود داری شود.
- بلاکچین موثر در رعایت قانون کپی رایت؛ با فناوی بلاکچین می توان یک اثر را به صورت جهانی به نام مالک آن ثبت کرد و یا برای پرداخت بهای آن به وسیله قراردادهای هوشمند مبلغی را از طریق یک توکن مشخص نمود.
نتیجه گیری
فناوری بلاکچین را می تواند بستری امن به دور از تقلب برای جهان دانست که هنوز به صورت جهانی از آن استفاده نشده است.
این فناوری از طریق بیت کوین که اولین استفاده موفق از آن بود بیشتر دیده شد و در آینده می تواند هر سیستمی که نیاز به حذف اعتماد و شخص سوم دارد را در بر بگیرد.
خیر بلاکچین بستری برای توسعه و کارکرد ارزهای دیجیتال می باشد که شامل حوزه های مختلفی می شود.
در ابتدای ظهور ارزهای دیجیتال از بلاکچین تنهای برای ارزهای استفاده می شد که انتقال پول را انجام میدادند ولی امروزه در حوزه های nft و گیمینگ و بسیاری موارد دیگر کاربرد دارد
خیر گاهی پیش می آیند که یک توکن یا ارز دیجیتال روی بلاکچین دیگر کوین ها راه اندازی میشود.