فانتوم یک بلاک چین لایه یک است که به صورت غیرمتمرکز و منبع باز به عنوان زیرساختی برای برنامه های غیرمتمرکز DAPPs و یکی از مهم ترین رقبای اتریوم فعالیت میکند. 

فانتوم کارش را از دسامبر 2019 آغاز کرده و تلاش میکند تا مشکل سه گانه بلاک چین را که شامل مقایس پذیری، امنیت و غیرمتمرکز بودن است را بر اساس نوآوری های خود حل کند. معماری آن بر اساس یک لایه اجماع واحد است که در آن چندین زنجیره اجرایی را ادغام میکند، این لایه که “لکسیس” نام دارد توسط بنیاد فانتوم به عنوان پایه پروتکل لکسیس ساخته شده است که نسخه توسعه یافته ای از ماشین مجازی اتریوم EVM می باشد و از فناوری DAG برای بهبود تایید تراکنش ها و هزینه های بالای تراکنش بلاک چین های سنتی مانند اتریوم استفاده میکند.

اولین لایه در بالای پروتکل لکسیس یک پلتفرم قرارداد های هوشمند سازگار با ماشین مجازی اتریوم به نام اپرا است اما برخلاف اتریوم که با بالارفتن سختی شبکه کارمزد تایید تراکنش ها بسیار گران میشود یا تایید این تراکنش ها کند و زمان بر است، قرارداد هوشمندی که در فانتوم وجود دارد باعث میشود تراکنش ها در یک ثانیه

تایید شوند و کارمزدی کمتر از یک سنت داشته باشند.

فانتوم چگونه کار میکند؟

فانتوم از مکانیزم اجماعی به نام Asynchronous Byzantine Fault Tolerance (aBFT) استفاده میکندکه به آن این امکان را میدهدتا با حفظ مقایس پذیری و امنیت به توان عملیاتی بالا و هزینه های بسیار کم دست پیدا کند.

در مکانسیم اجماع aBFT فانتوم، نود ها میتوانند تراکنش ها را به صورت ناهمگون و غیرمرتبط بدون داشتن رهبری تعین شده پردازش کنند، پروتکل لکسیس دارای تحمل خطای یک سوم است به این معنی که 67% از نودها باید یک تراکنش را تایید کنند تا آن تراکنش تسویه شود.

تاییدی تقریبا فوری به طول یک ثانیه که در تضاد با بلاک چین هایی با مکانیسم اجماع کار Proof-of-work است و به فانتوم این اجازه را میدهدکه با روشی بسیار سریع تر و مقایس پذیر تر عمل کند.

لکسیس به عنوان لایه ای توافقی عمل میکند که لایه های دیگر را میتوان در بالای آن اضافه کرد.

اپرا یک بلاک چین اثبات سهام Proof-of-stake است که با ماشین مجازی اتریوم همخانی دارد و از اعتبارسنج های لکسیس برای تایید تراکنش ها استفاده میکند، اپرا همچنین میزبان برنامه های انحصاری امورمالی غیر متمرکز DEFI فانتوم است و همینطور برنامه هایی که به طور همزمان در اتریوم و فانتوم کارمیکنند مانند : Curve , SushiSwap , Yearn Finance  

توکن FTM برای سهام داری، حاکمیت، پرداخت های درون شبکه و کارمزدها کاربرد دارد که مجموع عرضه آن 3.175 میلیارد FTM می باشد و ازاین مقدار تاکنون میزان 2.55 میلیارد توکن FTM در گردش قرار گرفته است.

فانتوم و امور مالی غیر متمرکز DEFI

علیرغم رقابت شدیدی که در فضای لایه یک بلاک چین وجود دارد، فانتوم به لطف تمرکز قوی بر روی استفاده از حوزه DEFI خود را به عنوان رقیبی سرسخت معرفی کرده است این امر به طور ویژه مدیون آندره کرونژ بنیان گذار یرن فایننس Yearn Finance و مشاور فنی پروژه فانتوم است، کورنژ در مشاوره و گسترش زنجیره فانتوم نقش به سزایی را ایفا کرده است و به راه اندازی پلی بین فانتوم و اتریوم کمک بسیاری کرده.

در ابتدای سال 2022 کورنژ اعلام کرد که او و دنیل سستگالی در حال کار بر روی پروژه ای جدید در فانتوم هستند.اگرچه جزیات این پروژه هنوز فاش نشده، شایعه شده است که این پروژه با همکاری دو توسعه دهنده پرکار حوزه دیفای انجام میشود که شامل یک یا چند پروتکل به رهبری سستگلی مانند پروژه Abracadabra Money میباشد.

با این حال پس از اینکه در یکی از بزرگترین پروژه های سستگالی به نام TIME مدیر مالی آن کلاه بردار از آب در آمد، کورنژ به صورت عمومی اعلام کرد که بازهم قصد همکاری با سستگالی را دارد، اما تا این لحظه خبری رسمی از همکاری این دو منتشر نشده است.

توییت منتشر شده از آندره کورنژ به شرح زیر است:

من همچنان از دنی همایت میکنم و همچنان قصد دارم با او همکاری کنم اما حد و مرزی وجود خواهد داشت سابقه سرقت و کلاهبرداری و رفتارهای بدخواهانه عمدی نبوده است؛ امنیت پول کاربران ما قابل مذاکره نیست.

اکوسیستم فانتوم:

فانتوم داری یک اکوسیستم به خوبی توسعه یافته با برنامه هایی است که بیشتر بر حوزه امور مالی غیر متمرکز DEFI تمرکز دارند، طبق اعلام سایت مرجع Defilama مجموع ارزش قفل شده در شبکه فانتوم در حال حاضر 9 میلیارد دلار است که آن را از بلاک چین های مطرحی مانند سولانا و پالیگان جلوتر قرار میدهد بیشترین رشد این ارزش قفل شده مربوط به شایعات سرمایه گذاری مشترکی که به آن اشاره کردیم توسط آندره کورنژ و دنیل سستگالی بوده است، کورنژ اعلام کرده پروژه ای در دست ساخت دارند که یک صرافی غیر متمرکز با پشتیبانی از پروتکل AMM است.

نمونه ای از برنامه ها بر روی شبکه فانتوم:

همانطور که اشاره شد برنامه های بسیاری در بلاک چین فانتوم با تمرکز بر حوزه امور مالی غیر متمرکز DEFI کار میکنند یکی از این برنامه ها اسکریم Scream است:

اسکریم یک پروتکل وام دهی غیرمتمرکز است که راحل هایی برای وام دهی شفاف و غیر امانی برای بازارهای پرنوسان ارائه میدهد که برای بهبود کارایی سرمایه در اکوسیستم فانتوم مورد استفاده قرار میگیرد.

مشابه پروتکل هایی مانند Compund ،Cream ،Aave کاربران میتوانند با استفاده از داریی های رمزنگاری شده (ارزهای دیجیتال) به عنوان وثیقه وام بگیرند یا تامیین سرمایه کنند.

اسکریم از چندین ارز مختلف مانند: Dai ، WFTM ،WETH ،WBTC ،USDC و غیره پشتیبانی میکند و هدف آن این است که یکی از بالاترین پلتفرم های تامین نقدینگی در فانتوم باشدتا بتواند بهترین مشوق های مالی ممکن را در اختیار کاربران قرار دهد ویژگی منحصر به فرد اسکریم به اصطلاح SCLoans میباشد؛ ابزاری توسعه یافته برای وام هایی تحت پوشش وثیقه ای که باید در یک بلاک برگردانده شوند(وام سریع).Flash loan، از این ابزار برای چندین مورد مثل نوسان گیری، مبادله وثیقه و مبادلات نرخ بهره استفاده میشود، کارمزد این گونه وام های سریع 0.02% است.

اسپوکی سواپ SpookySwap

اسپوکی سواپ یک صرافی غیرمتمرکز DEX است که طبق پروتکل AMM و بر اساس توکن BOO کار میکند و شریک تجاری Popsicle Finance محسوب میشود که توسط دنیل سستگالی ساخته شده است، اسپوکی عملکرد های پایه یک صرافی غیرمتمرکز مانند سواپ کردن (تبدیل کردن توکنی به توکن دیگر)، کشت سود، استخرهای تک استکینگ و همچنین NFT ها را دارد.

مبادلات به ازای هر سواپ 0.2% کارمزد دارد که از این مقدار 0.17% به تامیین کننده گان نقدینگی میرسد و 0.03% به استیک کنندگان توکن BOO میرسد، کاربران میتوانن توکن های BOO خود را در استخر های تک استیکینگ این ارز قرار بدهند تا توکن های BOO بیشتری پاداش بگیرند که بعد میتوانند آنها را به WFTM تبدیل کنند.

اسپوکی همچنین پلی ارتباطی میان بلاک چین های: اتریوم، بایننس اسمارت چین، پالیگان، آوالانچ، آربیتروم، کورنوس و هارمونی ایجاد میکند.

در انتها این صرافی دو مجموعه NFT منتشر کرده که با خرید آنها به اکوسیستم اقتصادی ارز BOO کمک میکنید.

سرمایه گذاران فانتوم

فانتوم در زمان عرضه اولیه توانست مبلغ قابل توجه 40 میلیون دلار را جذب کند، تعدادی از سرمایه گذاران فانتوم عبارت اند از:

1. شرکت Signum Capital واقع در سنگاپور
2. شرکت Obsidian Capital واقع در پرتغال
3. شرکت Nirvana Venture Advisors  واقع در هند
4. شرکت DHVC واقع در آمریکا
5. شرکت 8 Decimal Capital واقع در آمریکا
6. شرکت JRR Group واقع در چین
7. شرکت Arrington XRP واقع در آمریکا

برخی از صرافی های معتبری که معاملات ارز فانتوم را پشتیبانی میکنند عبارت اند از:

1. بایینس  Bianance 
2. کوکوین Kucoin
3. کوین بیس Coinbase
4. گیت آی او Gate.io
5. بای بیت Bybit
6. بیت فینکس Bitfinex
7. جمینای Gemini
8. هوبی گلوبال Houbi Global

کیف پول هایی که ارز فانتوم را پشتیبانی میکنند:

از معتبرترین کیف پول هایی که ارز فانتوم را پشتیبانی میکنند میتوان به :

1. تراست ولت Trust Wallet
2. متامسک Metamask
3. کیف پول سخت افزاری لجر Ledger
4. فانتوم ولت fWallet 

اشاره کرد.